فراوانی بیماری سلیاک در کم خونی فقرآهن با علت نامشخص در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه گوارش

چکیده کم خونی فقر آهن یک تظاهر شناخته شده بیماری سلیاک در بزرگسالان است و می تواند تنها تظاهر این بیماری باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی فراوانی بیماری سلیاک در گروهی از بیماران ایرانی مبتلا به کم خونی فقرآهن مراجعه کننده به درمانگاه گوارش انجام شد. روش ها: در این مطالعه آینده نگر، 126 بیمار مبتلا به کم خونی فقرآهن (هموگلوبین کم تر از g/dl 14 در مردان و کم تر از g/dl 12 در زنان همراه با فریتین کم تر از g/dl 38) که درطی سال های 1385-1381، به طور متوالی به درمانگاه گوارش بیمارستان لقمان حکیم مراجعه کرده و در کولونوسکوپی و آندوسکوپی فوقانی دلیل واضحی برای فقرآهن نداشتتند، وارد مطالعه شدند. از هر بیمار، دست کم 2 بیوپسی از قسمت دیستال دوازدهه گرفته شد و براساس معیارهای مارش (marsh) مورد بررسی قرار گرفت، آنتی بادی اندومیزیال (ema) و آنتی گلیادین (aga) در این افراد اندازه گیری شد. یافته ها: در 8 بیمار (3/6%) بیوپسی دیستال دوازدهه با بیماری سلیاک مطابقت داشت (2 نفر مارش iiic و 6 نفر مارش iiia). در 6 نفر از این 8 بیمار تست های سرولوژیک مثبت بود (2 نفر ema، 3 نفر aga و در یک نفر هر دو آنتی بادی مثبت بود)؛ متوسط هموگلوبین بیماران g/dl 1/1±8/8 بود و با گروه غیربیمار تفاوت آماری معنی داری نداشت. رژیم غذایی فاقد گلوتن به این بیماران توصیه و در هر 8 مورد پاسخ واضح آزمایشگاهی دیده شد؛ به طوری که پس از 4 ماه متوسط هموگلـوبین بیماران بـه g/dl 2/13رسید. نتیجه گیری: در بیماران ایرانی مبتلا به فقرآهن، فراوانی سلیاک زیاد است و پیشنهاد می شود بیوپسی قسمت دیستال دوازدهه برای همه بیماران مبتلا به کم خونی که در آندوسکوپی دلیل واضحی ندارند انجام شود.